در دل ارتفاعات جنوبی مشهد، جایی که آسمان با زمین پیوند می‌خورد و نسیم، عطر گیاهان وحشی را به ارمغان می‌آورد، کوهی استوار و باصلابت به نام “پیرسبز” قد علم کرده است.
این کوه، نه فقط یک منظره‌ی طبیعی زیبا و چشم‌نواز، بلکه یک اکوسیستم ارزشمند و یک گنجینه‌ی زیستی غنی است. پیرسبز، زیستگاه گونه‌های متنوع جانوری و گیاهی است که برخی از آن‌ها، تنها در این منطقه یافت می‌شوند و در فهرست گونه‌های در معرض خطر انقراض قرار دارند. چشمه‌های جوشان و آبشارهای خروشان، حیات و رونق را به روستاهای دامنه اش هدیه می‌دهند و خاک حاصلخیزش، منبع رزق و روزی کشاورزان این منطقه است.
نسل به نسل، مردم زکریا با این کوه پیوندی عمیق و ناگسستنی داشته‌اند. آن‌ها، پیرسبز را مقدس می‌دانسته‌اند و با احترام و تکریم از آن مراقبت می‌کرده‌اند. اما، متاسفانه، در سال‌های اخیر، آرامش این کوه، دستخوش تلاطم و ناآرامی شده است. سوداگران مرگ طبیعت، با طمع و زیاده‌خواهی، چشم طمع به این ثروت ملی دوخته‌اند و با نام “کوه‌خواران”، فعالیت‌های غیرقانونی و مخرب خود را آغاز کرده‌اند.
این افراد، با استفاده از رانت و نفوذ، مجوزهای ساخت‌وسازهای غیرمجاز و بهره‌برداری از معادن را به دست آورده‌اند و با تخریب بی‌رحمانه جنگل‌ها، استخراج بی‌رویه معادن و ساخت‌وسازهای غیرقانونی، به جان پیرسبز افتاده‌اند. جنگل‌های سرسبز، جای خود را به خاک و سنگ‌های برهنه داده‌اند، صدای دلخراش انفجار معادن، سکوت طبیعت را می‌شکند و آلودگی آب و خاک، حیات موجودات زنده را به خطر می‌اندازد.
طبق ماده ۴۵ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، هرگونه تخریب و تصرف غیرمجاز در اراضی ملی و منابع طبیعی، جرم محسوب می‌شود و مرتکبان آن، تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند. اما، متاسفانه، کوه‌خواران، با بی‌اعتنایی به این قانون و حتی به دستور دادستان، به فعالیت‌های غیرقانونی خود ادامه می‌دهند و با تخریب و تصرف اراضی ملی، به منافع شخصی خود می‌رسند.
در بازدید ۲۰ اسفند از اراضی ۴۷ هکتاری غرب زکریا، مشاهده شد که کوه‌خواران، همچنان به تخریب و تصرف اراضی ملی ادامه می‌دهند و با ساخت‌وسازهای غیرمجاز، به تخریب محیط زیست می‌پردازند. این در حالی است که مسئولان و متولیان امر، با غفلت و کم‌توجهی، به این تخریب‌ها بی‌تفاوت مانده‌اند و هیچ اقدام جدی و موثری برای جلوگیری از فعالیت‌های غیرقانونی کوه‌خواران انجام نداده‌اند.
بزرگان و رهبران جامعه، همواره بر اهمیت حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی تاکید کرده‌اند. مقام معظم رهبری، در سخنرانی‌های خود، بارها به لزوم حفظ منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب آن‌ها اشاره کرده‌اند و این موضوع را به عنوان یک وظیفه ملی و شرعی مطرح کرده‌اند. ایشان، بارها هشدار داده‌اند که تخریب محیط زیست، خیانت به آیندگان است و باید با آن مقابله کرد.
متاسفانه، با وجود این تاکیدات و هشدارها، پدیده شوم کوه‌خواری، همچنان در حال گسترش است و هر روز، شاهد تخریب و تصرف اراضی ملی و منابع طبیعی هستیم. این در حالی است که سازمان‌های مردم‌نهاد و فعالان محیط زیست، با تمام توان، تلاش می‌کنند تا از تخریب محیط زیست جلوگیری کنند و افکار عمومی را نسبت به این موضوع حساس کنند.
اما، متاسفانه، صدای آن‌ها، در میان هیاهوی سودجویان و غفلت مسئولان، گم می‌شود و تلاش‌های آن‌ها، به نتیجه‌ی مطلوب نمی‌رسد. لازم است که مسئولان و متولیان امر، با جدیت و قاطعیت بیشتری به مقابله با تخریب‌کنندگان محیط زیست بپردازند و از حقوق قانونی خود در حفاظت از منابع طبیعی دفاع کنند.
باید به این نکته توجه داشت که حفاظت از محیط زیست، تنها وظیفه دولت و سازمان‌های مردم‌نهاد نیست، بلکه وظیفه‌ی تک‌تک افراد جامعه است. هر یک از ما، باید در برابر تخریب و بهره‌برداری نادرست از منابع طبیعی ایستادگی کنیم و با اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی، به حفظ و حراست از محیط زیست کمک کنیم.
داستان “فریاد خاموش پیرسبز”، نمادی از مبارزه برای حفظ طبیعت و محیط زیست است. این داستان، به ما یادآوری می‌کند که هر یک از ما، مسئول حفاظت از منابع طبیعی خود هستیم و باید در برابر تخریب و بهره‌برداری نادرست از آن‌ها ایستادگی کنیم. با همت و اتحاد، می‌توانیم از زیبایی‌های طبیعت محافظت کنیم و نسل‌های آینده را از این نعمت‌ها بهره‌مند سازیم.
همچنین، لازم است که نهادهای قانونی و دولتی، با قاطعیت بیشتری به مقابله با تخریب‌کنندگان محیط زیست بپردازند و از حقوق قانونی خود در حفاظت از منابع طبیعی دفاع کنند. باید به این نکته توجه داشت که تخریب محیط زیست، نه تنها یک جرم، بلکه یک خیانت به آیندگان است و باید با آن مقابله کرد.
نویسنده: محمدحسین محمددوست
